آپنه یا وقفه تنفسی چیست؟ همه آنچه درباره بیماری آپنه تنفسی لازم است بدانید!

آیا تاکنون احساس کرده‌اید که در هنگام خواب، نفس شما قطع می‌شود؟ اگر تنگی یا قطع شدن نفس در خواب به علت عوامل زودگذر مانند سرماخوردگی، خستگی، فشار عصبی و ... باشد، جای نگرانی وجود ندارد، چرا که با روش‌های ساده نیز قابل درمان است و مدت زیادی هم طول نمی‌کشدهمچنین دستگاه BIPAP و دستگاه CPAP  را هایی برای درمان آپنه هستند. اما، اگر این مشکل همیشگی شما است و شما بعد از خواب احساس خستگی می‌کنید، احتمال زیادی وجود دارد که دچار بیماری آپنه باشید و حتما باید نزد یک متخصص بروید. متاسفانه علائم بیماری آپنه، خوب شناخته نشده‌اند و همه افراد نمی‌دانند که آپنه چیست. 

آپنه چیست؟

آپنه یا ایست تنفسی، به نوعی بیماری گفته می‌شود که در آن فرد در خواب، چندین بار حالت مکث تنفسی را تجربه می‌کند و ناچار است از خواب بیدار شود. در اثر این مشکل، فرد یا نمی‌تواند بخوابد یا خواب کافی ندارد.

همه ما انسان‌ها در طول خواب شبانه، صدها بار در خواب به علت بسته شدن راه‌های تنفسی که در طول رویداد آپنه‌ای اتفاق می‌افتد، آپنه را تجربه می‌کنیم و نکته جالب اینجا است که از آن بی خبر هستیم.

آپنه خواب، انواع مختلفی دارد. آپنه خواب انسدادی که شایع‌ترین نوع آن است، زمانی رخ می‌دهد که عضلات ما کاملا شل می‌شوند و باعث انسداد کامل یا جزئی راه تنفسی می‌شود.

 آپنه خواب مرکزی، هنگامی رخ می‌دهد که ارتباط بین مغز و عضلات قطع می‌شود و در نتیجه مغز نمی‌تواند سیگنال‌های صحیح به عضلات مسئول تنفس ارسال کند. آپنه انسدادی و مرکزی می‌تواند به صورت همزمان اتفاق بیافتد. این بیماری به سندروم آپنه خواب پیچیده، معروف است.

آپنه خواب مرکزی نسبت به آپنه خواب انسدادی، خیلی کمتر اتفاق می‌افتد.

 

عوامل اصلی آپنه

آپنه می‌تواند به علت اختلالات قلبی، ریه و اضافه وزن اتفاق بیافتد. این موارد، عوامل اصلی هستند. اما، عوامل دیگر مانند داشتن لوزه‌های بزرگ، سیگار کشیدن، مصرف الکل، ژنتیک و گرفتگی بینی نیز می‌توانند دخیل باشند.

 

خروپف تنها نشانه بیماری آپنه نیست!

در پاسخ به سوال آپنه چیست و آیا خروپف تنها نشان آن است یا خیر، می‌توان گفت که خروپف یکی از علائم قابل توجه آپنه می‌باشد، اما تنها نشانه آن نیست. احساس خواب آلودگی شدید و حتی به اصطلاح خواب افتادن در طول روز یا در هنگام کار یا جلسه، یکی دیگر از نشانه‌های مهم آپنه است. البته، نمی‌توان گفت هر کسی که خروپف می‌کند، لزوما به بیماری آپنه دچار شده است. سردرد صبحگاهی، خشک شدن دهان، نوسانات خلقی و مشکلات مربوط به تمرکز نیز از نشانه‌های آپنه هستند.

وقتی بدن به طور مکرر از خواب بیدار می‌شود، دیگر نمی‌تواند به طور کامل وارد چرخه خواب شود و در نتیجه خواب عمیق را تجربه نمی‌کند. این موضوع باعث می‌شود افراد دچار آپنه، اکثر اوقات احساس خستگی کنند و انرژی کمتری داشته باشند. به همین دلیل است که رانندگی برای این افراد بسیار پرخطر می‌باشد.

این بیماری از طریق آزمایشات ساده و با تعیین میزان قند و چربی خون، آندوسکوپی بینی و حلق با اشعه ایکس و سی تی اسکن سر و گردن تشخیص داده می‌شود.

بیشتر بخوانید: اکسیژن تراپی و بیماری های ریوی

 

آپنه می‌تواند زندگی را تهدید کند

اگر علت آپنه، شناسایی و درمان نشود، می‌تواند عوارض خطرناکی مانند فشار خون بالا، بیماری قند، ضربان قلب، حمله قلبی و حتی سکته مغزی داشته باشد. آپنه می‌تواند وزن بدن را نیز افزایش دهد و همچنین باعث افسردگی و در نتیجه آسیب به روابط زناشویی شود. بدین ترتیب، بهتر است بدانید که آپنه چیست و چطور باید با آن مقابله کرد.

 

چه افرادی مستعد آپنه هستند؟

عوامل گوناگونی دست به دست هم می‌دهند تا بیماری آپنه در بدن به وجود بیاید. بدیهی است که میزان ابتلا به این بیماری در شرایط مختلف، متفاوت باشد. به طور کلی، احتمال بیشتری وجود دارد که افراد ذکر شده در قسمت زیر، به آپنه دچار شوند:

1. مردان.

2. افرادی که اضافه وزن دارند.

3. افراد بالاتر از 40 سال.

4. افرادی که لوزه‌های بزرگ دارند.

5. افرادی که اندازه محیط گردنشان بزرگ است.

6. افرادی که مجرای تنفسی باریک دارند.

7. افرادی که سابقه خانوادگی آپنه دارند.

8. افرادی که به رفلاکس معده به مری مبتلا هستند.

9. افراد سیگاری.

10. افراد مبتلا به بیماری های قلبی.

11. افراد مبتلا به انسداد بینی، آلرژی و سینوزیت.

 

چگونه آپنه را درمان کنیم؟

پس از تعریف آپنهچیست می‌توان گفت چگونگی درمان آپنه به نوع آن بستگی دارد. برای درمان آپنه تنفسی خفیف، می‌توان تحت نظر یک متخصص ریه یا گوش و حلق و بینی بود و با تغییر سبک زندگی، آن را درمان کرد. به عنوان مثال، سیگار را ترک کرد و وزن را کاهش داد. اما، برای درمان آپنه شدید، این روش‌ها به کار برده می‌شوند:

بیشتر بخوانید: ونتیلاتور چیست و چه کاربردهایی دارد؟

 

1. روشCPAP

روش CPAP یا (Continuous Positive Airway Pressure)، روشی است که در آن روی بینی بیمار و دهان او، یک ماسک برای انتقال جریان هوای مداوم گذاشته می‌شود. این دستگاه کمک می‌کند راه تنفسی باز بماند و تنفس در حین خواب تنظیم شود. همچنین در سایت webmd اطلاعات کاملی است . 

 

2. جراحی

اگر فرد، انحراف بینی داشته باشد یا لوزه‌های او بزرگ باشند، جراحی گزینه خوبی برای درمان آپنه به شمار می‌رود. انوع شیوه‌های جراحی برای درمان آپنه این موارد می‌باشند:

1. جراحی بینی (سیتوپلاسمی).

2. جراحی جلو افتادگی فک پایین.

3. جراحی UPPP برای حذف بافت نرم واقع در پشت حلق و کام.

برای درمان خانگی آپنه می‌توان به این موارد اشاره کرد:

1. استفاده از دستگاه اینسپایر به منظور تحریک دستگاه تنفسی فوقانی.

2. کاهش وزن.

3. اجتناب از مصرف قرص خواب.

4. تغییر وضعیت خواب برای بهبود تنفس.

5. ترک سیگار.

6. اجتناب از خوابیدن به پشت.

7. درمان دارویی.

برای درمان این بیماری در طب سنتی از گیاهان بابونه، اسطوخدوس، دارچین، سیر، نعناع و ... استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: اکسیژن تراپی چیست؟

 

نتیجه گیری

در این مقاله در مورد آپنه چیست و عوامل و راه درمان آن صحبت کردیم. همانطور که در این مقاله اشاره کردیم، آپنه یک بیماری جدی تنفسی است که اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند عوارض بسیار جدی داشته باشد و حتی زندگی را تهدید کند. اگر علائم گفته شده در مورد شما نیز صدق می‌کند، حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا با راهنمایی او بتوانید به موقع برای درمان این بیماری اقدام کنید تا هم خواب راحت در شب و پرانرژی بودن در روز را احساس کنید و هم از صدمات خطرناک بعدی در امان بمانید.

منابع:

www.helpguide.org

www.sciencedaily.com