اکسیژن تراپی و بیماری های ریوی

اکسیژن تراپی

همانطور که در مقدمه ذکر کردیم، اکسیژن تراپی برای بیمارانی تجویز می‌شود که نمی‌توانند به طور طبیعی، اکسیژن مورد نیاز بدن خود را تأمین کنند. این مشکل، اغلب به دلیل شرایط بد ریه‌ها رخ می‌دهد. در این حالت ریه‌ها توانایی جذب اکسیژن را ندارند. برخی از این اختلالات ریوی عبارتند از:

‍1. بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD).

2. ذات الریه.

3. نارسایی ریه در نوزادان.

4. نارسایی قلبی.

5. فیبروز سیستیک.

6. وقفه تنفسی در خواب یا آپنه خواب.

7. انواع بیماری های ریوی.

8. ترومای سیستم تنفسی.

 

توجه :برای خرید دستگاه اکسیژن ساز  می توانید با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید و یا بر روی لینک زیر کلیک نمایید،:

برای تعمیر دستگاه اکسیژن ساز و یااجاره دستگاه اکسیژن ساز با کارشناسان توانی نو تماس بگیرد.

02155435728

 

 

برای تشخیص نیاز فرد به اکسیژن درمانی، پزشکان میزان اکسیژن را در خون شریانی آزمایش می‌کنند. استفاده از یک پالس اکسی‌متر (Pulse Oximeter) یا اکسیژن‌ سنج نیز روش دیگر تشخیص نیاز فرد به اکسیژن تراپی است. این وسیله به طور غیرمستقیم سطح یا اشباع اکسیژن را در خون اندازه‌گیری می‌کند. برای استفاده، دستگاه اکسیژن سنج باید روی قسمتی از بدن مانند انگشت فرد قرار بگیرد تا سطح اکسیژن بدن را اندازه‌گیری کند. اگر دستگاه سطح پائینی از اکسیژن را در خون گزارش کند، پس فرد به اکسیژن درمانی نیاز دارد.

سطح اکسیژن خون در حالت عادی باید بین 75 تا 100 میلی‌متر جیوه باشد. به عنوان مثال، هنگامی که سطح اکسیژن خون به 60 میلی‌متر جیوه یا کمتر برسد، فرد به اکسیژن اضافی نیاز دارد. از سوی دیگر، اکسیژن بیش از حد نیز می‌تواند بسیار خطر آفرین باشد و به سلول‌های ریه ‌آسیب می‌رساند. به این ترتیب، سطح اکسیژن خون نباید بالاتر از 110 میلی‌متر جیوه باشد.

برخی از افراد به طور مداوم به اکسیژن مکمل نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر تحت شرایط خاص و به صورت گاه‌به‌گاه به آن نیاز پیدا می‌کنند. در برخی موارد، اکسیژن تراپی حتماً باید در بیمارستان تحت شرایط خاصی به صورت موقت انجام شود، اما بعضی بیماران مبتلا به بیماری‌ های ریوی یا اختلالات مزمن تنفسی از سیستم اکسیژن رسانی در منزل خود استفاده می‌کنند.

 

علائم بیمار در هنگام پائین آمدن سطح اکسیژن بدن

این علائم در بیماران، هنگام پائین آمدن سطح اکسیژن بدن، بروز می‌کنند و عبارتند از:

1. تنفس سریع و پی در پی.

2. تنگی نفس.

3. ضربان قلب سریع.

4. سرفه یا خس خس.

5. تعریق.

6. گیجی.

7. تغییر رنگ پوست.

بیشتر بخوانید: ونتیلاتور چیست و چه کاربردهایی دارد؟

 

انواع اکسیژن تراپی

در صنعت پزشکی، اکسیژن درمانی دارای انواع مختلفی است. مهمترین آنها عبارتند از:

1. گاز اکسیژن.

2. اکسیژن مایع.

3. دستگاه‌های متمرکزکننده اکسیژن.

4. اکسیژن درمانی با فشار بالا.

 

1. گاز اکسیژن

در این درمان، گاز اکسیژن را می‌توان در یک مخزن قابل حمل ذخیره کرد. این مخزن‌ها، سیستم‌های فشرده گاز نامیده می‌شوند. در چنین حالتی، معمولاً یک سیستم بزرگ اکسیژن‌رسانی ثابت در داخل منزل نصب می‌شود و از یک مخزن قابل حمل می‌توان برای بیرون از خانه استفاده کرد. معمولاً مخازنی که کوچکتر هستند، همراه با دستگاه‌های محافظت کننده اکسیژن مورد استفاده قرار می‌گیرند تا اکسیژن مدت زمان طولانی‌تری دوام بیاورد. علاوه بر این، در این مخزن‌ها، اکسیژن به صورت پالسی به فرد گیرنده منتقل می‌شود.

 

2. اکسیژن مایع

اکسیژن مایع را نیز می‌توان در یک مخزن قابل حمل، ذخیره کرد. اکسیژن مایع بسیار متمرکز است، بنابراین میزان اکسیژن بیشتری را می‌توان در یک مخزن جای داد. این نوع اکسیژن، مناسب بیمارانی است که از نظر فیزیکی فعالیت بیشتری دارند. یکی از مشکلات اکسیژن مایع، این است که اگر به موقع مورد استفاده قرار نگیرد، تبخیر می‌شود. اکسیژن مایع را همچنین می‌توان همانند گاز اکسیژن در سیستم اکسیژن‌رسانی منزل استفاده کرد.

 

3. دستگاه‌های متمرکزکننده اکسیژن

دستگاه‌های متمرکزکننده اکسیژن، قابلیت حمل ندارند. این دستگاه‌ها، اکسیژن را از هوای اتاق می‌گیرند و در دستگاه متمرکز می‌کند. یکی از مزایای این دستگا‌ه‌ها، این است که از نظر اقتصادی به صرفه هستند و نیازی به پر کردن مخزن ندارند. برخی از این دستگاه‌ها به شکل قابل حمل طراحی شده‌اند، اما به طور کلی، اندازه دستگاه‌های متمرکزکننده اکسیژن به حدی بزرگ است که نمی‌توان آنها را به راحتی حمل کرد. همچنین در سایت err.ersjournals اطلاعات کاملی است . 

بیشتر بخوانید: اکسیژن تراپی چیست؟

 

4. اکسیژن تراپی با فشار بالا

اکسیژن درمانی با فشار بالا، مشابه گزینه‌های بالا نیست. در چنین حالتی، فرد بیمار در یک اتاق اکسیژن قرار می‌گیرد. در این روش، فشار هوا سه تا چهار برابر فشار عادی است. با افزایش فشار هوا در اتاق، سطح اکسیژن نیز افزایش پیدا می‌کند و در نتیجه مقدار اکسیژن بیشتری وارد بافت بدن می‌شود. این نوع اکسیژن درمانی، اغلب برای درمان زخم، عفونت‌های جدی یا حباب‌های هوا در رگ‌های خونی استفاده می‌شود و به ندرت جهت بیماری‌ های ریوی کاربرد دارد.

 

مزایای استفاده از اکسیژن تراپی برای درمان بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)

بسیاری از افراد مبتلا به COPD حاد، به اکسیژن تراپی درازمدت نیاز دارند. بیماری مزمن انسدادی ریه، نوعی بیماری ریوی پیشرفته است که منجر به تنگی نفس مزمن می‌شود. این بیماری ریوی در درازمدت می‌تواند موجب کاهش شدید عملکرد ریه‌ها شود و افراد مبتلا معمولاً نمی‌توانند اکسیژن کافی را به صورت نرمال دریافت کنند. در طولانی مدت، اکسیژن درمانی می‌تواند به طور قابل توجهی کیفیت و طول عمر افراد مبتلا به COPD را بهبود بخشد. بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه، حداقل 15 ساعت در روز اکسیژن مصرف می‌کنند. برخی مطالعات نشانگر تأثیر مثبت و به سزای اکسیژن درمانی برای افراد مبتلا به COPD بوده‌اند.

 

مزایای اکسیژن تراپی

اکسیژن درمانی می‌تواند برای افرادی مفید باشد که اغلب سطح اکسیژن پائینی را صرف نظر از علت، تجربه می‌کنند. استفاده منظم از اکسیژن درمانی می‌تواند سطح و کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری‌ های ریوی و اختلالات تنفسی را تا حد زیادی بهبود بخشد. اکسیژن تراپی همچنین برای کاهش علائمی از قبیل سردردهای مزمن، بد خلقی، خستگی و تورم مفاصل مفید است. این روش به نجات زندگی و رشد نوزادان زودرس و همچنین کودکان مبتلا به بیماری‌ های ریوی کمک می‌کند.

 

سخن آخر

امروزه بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری‌های ریوی و افرادی که به اکسیژن مکمل نیاز دارند، زندگی عادی و فعالی دارند. در بسیاری از موارد، اکسیژن تراپی به آسان‌تر کردن فعالیت‌ها، افزایش استقامت و کاهش تنگی نفس، کمک زیادی می‌کند. در برخی موارد، اکسیژن درمانی می‌تواند امید به زندگی را در افراد افزایش دهد. حتی افرادی که به علت شرایط مزمن به درمان مداوم نیاز دارند، می توانند به راحتی به زندگی طبیعی خود ادامه دهند.

منابع:

err.ersjournals.com

www.cochrane.org