اکسیژن تراپی چیست؟

اکسیژن تراپی نوعی درمان است که به فرد اکیسژن مورد نیاز او را منتقل می‌کند. به طور معمول، ریه‌ها وظیفه جذب اکسیژن از هوا و انتقال آن به خون را دارند. با این حال، برخی از بیماری‌ها و برخی شرایط خاص ممکن است باعث شوند تا ریه‌ها نتوانند به وظایف خود به درستی عمل کرده و اکسیژن مورد نیاز بدن را تأمین کنند و همینجا است که دستگاه اکسیژن ساز و اکسیژن تراپی در فروشگاه تجهیزات پزشکی توانی نو به میان می‌آید.

 

 

توجه :برای خرید دستگاه اکسیژن ساز  می توانید با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید و یا بر روی لینک زیر کلیک نمایید،:

برای تعمیر دستگاه اکسیژن ساز و یااجاره دستگاه اکسیژن ساز با کارشناسان توانی نو تماس بگیرد.

02155435728

 

 

 

در این میان، اکسیژن تراپی می‌تواند به بیماران در داشتن عملکرد بهتر و فعال‌تر کمک کند. در این روش، اکسیژن از طریق یک سیلندر فلزی یا مخزن دیگری تأمین می‌شود و معمولاً پس از عبور از یک لوله از طریق یکی از روش‌های زیر به ریه‌ها منتقل می‌شود:

• از طریق یک سوند بینی که شامل دو لوله کوچک پلاستیکی یا پایه است که هر کدام در هر دو سوراخ بینی قرار می‌گیرد.
• از طریق ماسک که بر روی بینی و دهان قرار می‌گیرد.
• از طریق لوله کوچکی که از جلوی گردن به نای متصل می‌شود.

 اکسیژن تراپی را می‌توان در بیمارستان یا خانه و در یک محیط پزشکی از پیش آماده‌شده، انجام داد. معمولاً کسانی‌ که به دلیل بیماری‌های مزمن تنفسی تحت اکسیژن تراپی قرار می‌گیرند، ترجیحاً از این روش در خانه استفاده می‌کنند.

 

 

 

چه کسانی به اکسیژن تراپی نیاز دارند؟

در حقیقت، پزشکان با در نظر گرفتن سطح اکسیژن خون (در صورتی که پائین باشد) درمان با اکسیژن را به بیمارن توصیه می‌کنند. ریه‌ها اکسیژن را از هوا جذب و به جریان خون منتقل می‌کنند. برخی بیماری‌ها و شرایط حاد (کوتاه مدت) و مزمن (مداوم) می‌توانند مانع از افزایش اکسیژن در سطح خون شوند و در نتیجه موجب ایجاد مشکلات سلامتی متعدد می‌شوند. در ادامه هر کدام از این موارد را توضیح می‌دهیم.

 

شرایط و بیماری‌های حاد

در برخی موارد، ریه‌های بیمار تحت شرایط خاصی توانایی جذب اکسیژن کافی را از دست می‌دهند. در این موارد پس از بهبود بیمار و بازگشت به حالت نرمال، اکسیژن تراپی متوقف می‌شود.

برخی بیماری‌ها و شرایطی که ممکن است نیاز به اکسیژن تراپی کوتاه مدت داشته باشند، عبارتند از:

• ذات‌الریه یا پنومونی که به شکل عفونت در یک یا هر دو ریه نمود پیدا می‌کند. اگر با پیشرفت این بیماری، شدت این عفونت موجب تورم ریه‌ها شود، حرکت شش‌ها به سختی صورت می‌گیرد و اکسیژن کافی به خون فرد منتقل نمی‌شود. 
• حمله آسم شدید یکی دیگر از این شرایط خاص است. آسم یک بیماری ریوی است که موجب انسداد یا نازک شدن راه تنفسی در فرد می‌شود. اکثر افراد مبتلا به آسم، مخصوصاً کودکان، می‌توانند علائم خود را به راحتی مدیریت کنند. با این وجود، در صورت حمله شدید آسم ممکن است فرد به مراقبت‌های پزشکی ویژه‌ای که شامل اکسیژن درمانی می‌شود نیاز داشته باشد.

بیماری‌های سندرم زجر تنفسی (RDS) یا دیسپلازی ریوی (BPD) در ریه‌های نوزادان نارس نیز شرایط جدی ایجاد می‌کنند. در این حالت اکسیژن اضافی با استفاده از فشار مثبت دستگاه تنفسی (NCPAP) یا ونتیلاتور (VEN-TIL-ATOR) از طریق یک لوله در بینی به بیمار منتقل می‌شود.

بیشتر بخوانید: دستگاه‌ های ساکشن چه کاربردی دارند؟

 

بیماری‌ها و شرایط مزمن

در برخی موارد بیمار به صورت طولانی مدت به اکسیژن تراپی نیاز دارد. معمولاً در این شرایط از اکسیژن تراپی در منزل استفاده می‌شود. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از:

• بیماری مزمن انسداد ریه (COPD) که یک بیماری مترقی است و در آن آسیب به کیسه‌های هوا مانع از حرکت اکسیژن به جریان خون می‌شود.
• دلیل مترقی بودن بیماری COPD این است که با گذشت زمان تشدید می‌شود. 
• نارسایی قلبی که در آن قلب نمی‌تواند به اندازه کافی اکسیژن مورد نیاز خون را تأمین کند.
• فیبروز سیستیک (CF) که یک بیماری ارثی است و با ایجاد مخاطی ضخیم و چسبنده مسیرهای هوایی بیمار را مسدود می‌کند. در این ‌حالت به دلیل تجمع باکتری، عفونت مکرر و جدی ریه اتفاق می‌افتد. با گذشت زمان، این عفونت به شدت به ریه‌ها آسیب می‌رساند و موجب اختلالات تنفسی می‌شود.

 

ریسک‌های اکسیژن تراپی

اکسیژن تراپی می‌تواند عوارض جانبی برای بیمار ایجاد کند. برخی از این عوارض عبارتند از خشک شدن یا خونریزی بینی، حساسیت پوست به ماسک، خستگی و سردرد صبحگاهی. در صورتی که این مشکلات ادامه پیدا کنند، بیمار حتماً باید با پزشک خود در این رابطه مشورت کند. بسته به نوع مشکل، پزشک میزان جریان هوا یا مدت زمان دریافت اکسیژن را تغییر می‌دهد. در صورت خشک شدن بینی، معمولاً پزشکان از یک اسپری بینی استفاده یا تجهیزات مرطوب کننده اکسیژن را به دستگاه بیمار اضافه می‌کنند.

اکسیژن تراپی با لوله متصل به نای نیز مشکلاتی را به همراه دارد. در این حالت ممکن است مخاطی در نقطه اتصال لوله ایجاد و در نتیجه موجب تورم شود. در این حالت، بیمار ممکن است دچار سرفه شده و سرفه می‌تواند لوله را از محل اتصال جدا کند. دیگر خطرات این نوع اکسیژن تراپی عبارتند از:

• شکستن یا سر خوردن لوله.
• عفونت.
• آسیب به نای.

مراقبت‌های صحیح و به موقع پزشکی و مدیریت صحیح لوله و سایر تجهیزات آن می‌توانند راه‌حل خوبی برای کاهش خطرات و عوارض جانبی این نوع اکسیژن درمانی باشند.

اکسیژن یکی از عوامل اصلی در ایجاد آتش است. اکسیژن به تنهایی نمی‌تواند موجب آتش شود، اما می‌تواند آتش را تشدید کند. در حضور اکسیژن، یک آتش کوچک می‌تواند به سرعت از کنترل خارج شود. سیلندر گاز اکسیژن فشرده نیز ممکن است در معرض حرارت منفجر شود. تأمین‌کننده لوازم پزشکی شما باید تمامی جوانب احتیاط را با شما در میان بگذارد.

بیشتر بخوانید: پالس اکسی‌ متر چیست؟

 

زندگی با اکسیژن

اکسیژن تراپی به بیماران کمک می‌کند تا شرایط دشوار خود را بهتر پشت سر بگذارند. این روش می‌تواند در موارد زیر نیز مفید واقع شود:

• بهبود تنگی نفس و خستگی.
• کمک به بهبود کیفیت خواب در بیمارانی که دچار مشکلات تنفسی مرتبط با خواب هستند.
• افزایش طول عمر بیماران مبتلا به COPD.

اگرچه افراد به این درمان به صورت کوتاه یا بلند مدت نیاز دارند، اما این روش نباید زندگی روزمره آنها را محدود کند. دستگاه‌های اکسیژن قابل حمل باعث شده‌اند تا افراد بتوانند با به همراه داشتن اکسیژن به زندگی عادی خود ادامه دهند. همچنین در سایت medlineplus اطلاعات کاملی است . 

انواع اکسیژن تراپی

اکسیژن تراپی به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که بسته به نیاز بیمار و شرایط بالینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله این روش‌ها می‌توان به اکسیژن تراپی با جریان پایین (Low Flow) و اکسیژن تراپی با جریان بالا (High Flow) اشاره کرد. در روش جریان پایین، از کانولا بینی و ماسک ساده استفاده می‌شود، در حالی که در روش جریان بالا از دستگاه‌های پیشرفته‌تر مانند ونتیلاتورهای مکانیکی، ماسک‌های ونتوری و سیستم‌های اکسیژن تراپی با فشار مثبت استفاده می‌شود. همچنین، روش‌های غیر تهاجمی مانند CPAP و BiPAP نیز برای بیماران با مشکلات تنفسی مزمن کاربرد دارند.

عوارض اکسیژن تراپی

استفاده طولانی‌مدت و نادرست از اکسیژن تراپی می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. یکی از مهم‌ترین عوارض، مسمومیت با اکسیژن است که می‌تواند منجر به آسیب به بافت ریه و سیستم عصبی شود. همچنین، خشکی و تحریک مخاط‌های بینی و دهان، کاهش تهویه آلوئولی و در نتیجه افزایش دی‌اکسید کربن خون (هایپرکاپنی) نیز از دیگر عوارض احتمالی هستند. در نوزادان و کودکان، اکسیژن تراپی طولانی‌مدت می‌تواند باعث بروز مشکلات چشمی مانند رتینوپاتی نوزادی شود.

انواع ماسک اکسیژن تراپی

ماسک‌های اکسیژن تراپی به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که هر کدام برای شرایط خاصی مناسب هستند. ماسک ساده اکسیژن برای تامین جریان پایین اکسیژن استفاده می‌شود و قابلیت تامین 5 تا 10 لیتر در دقیقه اکسیژن را دارد. ماسک ونتوری برای تامین جریان دقیق و کنترل شده اکسیژن طراحی شده است و معمولاً در شرایطی که نیاز به تنظیم دقیق غلظت اکسیژن وجود دارد، استفاده می‌شود. ماسک‌های غیر بازدمی (Non-Rebreather) برای تامین غلظت بالای اکسیژن و ماسک CPAP برای بیماران با مشکلات تنفسی مزمن نظیر آپنه خواب به کار می‌روند.

اکسیژن تراپی در اطفال

اکسیژن تراپی در اطفال نیازمند دقت و مراقبت ویژه است. نوزادان و کودکان به دلیل سیستم تنفسی نابالغ خود، حساسیت بالاتری نسبت به غلظت‌های بالای اکسیژن دارند. برای جلوگیری از عوارض احتمالی مانند رتینوپاتی نوزادی، باید غلظت اکسیژن به دقت کنترل شود. استفاده از کانولا بینی، ماسک‌های مخصوص کودکان و دستگاه‌های CPAP و BiPAP با تنظیمات مناسب از جمله روش‌های مرسوم در اکسیژن تراپی اطفال هستند. همچنین، مانیتورینگ مداوم سطح اکسیژن خون و تنظیمات دقیق تجهیزات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

اصول اکسیژن تراپی

اصول اکسیژن تراپی شامل ارزیابی دقیق نیازهای بیمار، استفاده از تجهیزات مناسب و مانیتورینگ مداوم است. اولین قدم در اکسیژن تراپی، تعیین نیاز اکسیژن بیمار بر اساس ارزیابی‌های بالینی و آزمایش‌های گازهای خون است. سپس با توجه به شرایط بیمار، نوع و جریان اکسیژن مناسب انتخاب می‌شود. استفاده از تجهیزات استریل و تنظیمات دقیق دستگاه‌ها اهمیت زیادی دارد. همچنین، مانیتورینگ مداوم سطح اکسیژن خون (اسپیرومتری یا پالس اکسیمتری) و ارزیابی وضعیت بالینی بیمار برای جلوگیری از عوارض ناشی از اکسیژن تراپی ضروری است.

اثرات اکسیژن تراپی

اکسیژن تراپی می‌تواند اثرات مثبت زیادی بر سلامت بیماران داشته باشد. افزایش سطح اکسیژن خون می‌تواند باعث بهبود عملکرد ارگان‌های حیاتی بدن مانند مغز و قلب شود. در بیماران با مشکلات تنفسی حاد یا مزمن، اکسیژن تراپی می‌تواند تنگی نفس را کاهش داده و کیفیت زندگی را بهبود بخشد. همچنین، در شرایط بحرانی مانند شوک، عفونت‌های شدید و نارسایی قلبی، اکسیژن تراپی می‌تواند به عنوان یک روش حمایتی موثر عمل کند. با این حال، باید توجه داشت که استفاده نادرست و طولانی‌مدت از اکسیژن نیز می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد.

سخن آخر

پیشرفت‌‌های حاصل در علم پزشکی باعث شده‌اند تا بیماران بتوانند راحت‌تر به زندگی خود ادامه دهند. اکسیژن به عنوان یک عنصر طبیعی نقش غیر قابل انکاری در ادامه بقای همه موجودات روی کره زمین ایفا می‌کند. به لطف کشف روش‌های درمانی برای بهبود تنفس با استفاده از اکسیژن تراپی، تاکنون جان بسیاری از بیماران نجات یافته است و آنها توانسته‌اند با تجهیزات پزشکی، زندگی سالم‌تر و با کیفیت‌تری داشته باشند.