نحوه عملکرد و استفاده از استیمولار تنس

دستگاه تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست، یا به طور مخفف «تنس»، دستگاهی است که با باتری یا برق کار می‌کند و روش درمانی با تکانه‌های الکتریکی است. الکترودها با استفاده پد‌های چسبنده به پوست متصل می‌شوند و تکانه‌های الکتریکی کوچک، سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می‌دهند. به این ترتیب، انتقال پیام درد به نخاع و مغز کاهش پیدا می‌کند. برای بسیاری از بیماران که به خدمات فیزیوتراپی در خانه نیاز دارند، این دستگاه مناسب خواهد بود. امّا باید با شیوه استفاده از آن آشنا شوید؛ با ما همراه باشید تا به بررسی نحوه عملکرد و استفاده از دستگاه استیمولار تنس (محرک الکتریکی) بپردازیم.

معرفی روش تنس و دستگاه استیمولار

بهتر است در ابتدا با دستگاه استیمولار تنس بیشتر آشنا شویم. در کل تنس (A transcutaneous electrical nerve stimulation –) روشی است برای تحریک الکتریکی بخش‌های عصبی، برای آنکه میزانی از درد تسکین یابد. با دستگاه استیمولار تنس می‌توان این تحریک الکتریکی را کنترل نمود و در درجه‌ای مناسب قرار داد. اثربخشی تنس با درمان بالینی متفاوت است، امّا تحقیقات نشان می‌دهد که وقتی «به خوبی» استفاده شود، میزان تسکین درد آن نسبت به دارو‌های پلاسیبو بسیار بیشتر است.

در ظاهر دستگاه استیمولار تنس از یک بخش کنترلر و چند پد تشکیل می‌شود. پدهایی چسبناک به بخش‌های مختلف پوست می‌چسبند و از طریق سیم‌ها، میزانی الکتریسیته به بدن و بخش‌های عصبی منتقل می‌کنند. در ادامه نحوه عملکرد آن را بررسی خواهیم نمود.

بیشتربدانید: 10 مورد از فواید و مضرات ماساژ چیست که باید حتما بدانیم؟

بررسی مکانسیم عمل دستگاه استیمولار تنس

دستگاه استیمولار تنس همان طور که گفتیم با هدف برانگیختن اعصاب حسی طراحی شده تا تسکین درد صورت گیرد. به طور کل و به صورت ساده اگر بخواهیم بیان کنیم، مکانسیم‌های اصلی تکسین درد شامل: مکانیسم دروازه درد (Pain Gate Mechanism) و سیستم اپیوئیدی درون زا (Endogenous Opioid System) می‌شوند. تغییرات در پارامترهای دستگاه استیمولار تنس برای فعال کردن این دو سیستم در نظر گرفته می‌شود.

تسکین درد با استفاده از مکانیسم دروازه درد، شامل فعال سازی الیاف حسی آ-بتا است. با انجام این کار، انتقال محرک درد از الیافC  و سپس از طریق نخاع را کاهش می‌دهد. فیبرهای آ-بتا در فرکانس‌های HF نسبتا بالا (در حدود 90 تا 130 هرتز) تحریک می‌شوند. اینکه بگویم یک فرکانس برای همه بیماران جوابگو است، درست نخواهد بود. پیدا کردن بهترین فرکانس برای هر بیمار می‌تواند دشوار باشد. از نظر بالینی مهم است بیمار همکاری کرده و بتواند فرکانس درمان بهینه و مفید خود را پیدا کند. تنظیم دستگاه پیش از بررسی و تست آن بر روی بیمار تقریبا غیر ممکن است؛ چراکه فرکانس مناسب برای هر بیمار متفاوت خواهد بود.

ویژگی‌ها و امکانات دستگاه استیمولار تنس

• یک دستگاه استیمولار تنس، کنترلری را در اختیار شما می‌گذارد تا بتوانید سطح تسکین درد خود را انتخاب کنید.
• شدت یا Intensity: میزان شدت تحریکت الکتریکی را تنظیم خواهد کرد.
• فرکانس (Frequency) : فرکانس تعداد پالس‌های الکتریکی در ثانیه را نشان می‌دهد. فرکانس بالا () از 80 تا 120 سیکل در ثانیه ممکن است برای مدیریت دردهای حاد به کمک بیاید. فرکانس‌های پایین () در بازه 1 تا 20 سیکل در ثانیه، بیشتر برای دردهای مزمن مناسب خواهد بود.
• مدت زمان (Duration) : تعداد میکروثانیه‌هایی است که هر پالس طول می‌کشد.

روش‌های استفاده از تنس

همانطور که گفتیم میزان شدت، فرکانس و مدت زمان را می‌توان مشخص نمود. همچنین، انتخاب صحیح میزان آن برای هر فرد متفاوت است. امّا روش‌های مختلفی وجود دارد که اشاره به آن‌ها می‌تواند کمک کند تا بازه فرکانسی مناسبی را انتخاب کنیم.

در روش سنتی این فرکانس بین 50 تا 100 هرتز انتخاب می‌شود. این حالت به صورت پالس‌های کم عرض اعمال می‌گردد و تا زمانی که حس انقباض عضلانی به بیمار دست دهد، بر شدتش افزوده خواهد شد.

در حالت فرکانس پایین (بین 1 تا 4 هرتز) همراه با پالس‌های عریض، حسی شبیه به طب سوزنی ایجاد می‌شود. شدت را به آرامی افزایش دهید تا زمانی که انقباضی را در عضلات خود حس نمایید؛ این حالت می‌تواند درد را تا مدت زمان بیشتری کاهش دهد.

یکی از حالت‌های دیگری که مورد استفاده قرار می‌گیرد، حالت کوتاه و شدید است. فرکانس بر عددی بالای 100 هرتز تنظیم می‌شود و پالس‌هایی عریض ایجاد می‌گردد؛ این روش می‌تواند سرعت انتقال پیام‌های درد را کاهش دهد.

بیشتربدانید: راهنمای کامل خرید دستگاه فیزیوتراپی و تنس عضلات

بیش از سه بار در روز از دستگاه استفاده نکنید؛ مدت زمان آن حداکثر 15 دقیقه باشد. اگر به مدت بیشتری (برای مثال 30 دقیقه) قصد استفاده از آن را دارید، حتما بین آن وقفه‌هایی ایجاد کنید. همچنین، می‌توانید پدها را جا به جا نمایید تا یک نقطه به طور مداوم تحت تاثیر قرار نگیرد.

واحد‌های دستگاه استیمولار تنس ممکن است بتوانند (اگر در فرکانس صحیحی برای هر فرد قرار گیرند) به درمان علائم زیر کمک کنند:

• درد ماهانه
• درد زایمان
• درد بعد از عمل
• درد مفاصل
• درد گردن و کمر

همچنین می‌تواند درد‌های ناشی از شرایط زیر را نیز کاهش دهند:

• اندومتریوز
• آرتروز
• آسیب‌های ورزشی
• اسکلروز چندگانه
• فیبرومیالژیا
• نوروپاتی دردناک دیابتی
• آسیب نخاعی

دقت کنید، برای استفاده از روش تنس برای دردهای ناشی از بیماری‌ها و آسیب‌های فوق، در ابتدا با دکتر خود مشاوره نمایید.

بیشتربدانید: در زمان استفاده از دستگاه ماساژور به چه نکاتی باید توجه کرد؟

شیوه قرار دادن الکترود

همان طور که گفتیم، دستگاه استیمولار تنس از پد‌هایی تشکیل می‌شود. الکترودها می‌توانند یک یا چند عضله را مورد هدف قرار دهند. در حالت یک طرفه باعث التهاب یک اندام یا نیمی از جفت عضله می‌شوند. در حالت دو طرفه می‌توانند تحریک دو اندام یا هر دو نیمه یک جفت ماهیچه را فراهم کنند. حالت‌های تک قطبی و چهار قطبی نیز برای الکترودها وجود دارند. در حالت تک قطبی تنها یکی از دو سرب ضروری و الکترود متصل به آن بر روی ناحیه‌ای که قرار است تحت تاثیر قرار گیرد، قرار داده می‌شود. این الکترود را الکترود درمان می‌گویند.

مدل چهار قطبی از دو مجموعه الکترود تشکیل می‌شود که هر کدام از کانال مخصوص به خود استفاده می‌کنند. از این تکنیک برای تحریک آگونیست و آنتاگونیست استفاده می‌شود. می‌توان به صورت الگوی ضربدری برای مناطقی که سطح زیادی را دارند (به عنوان مثال پشت بدن از کتف تا کمر)، استفاده نمود. می‌توانید برای خرید آنلاین این محصول و سایر تجهیزات پزشکی، به فروشگاه تجهیزات پزشکی توانی نو مراجعه بفرمایید.

بیشتربدانید: انواع ماساژ و مزیت‌های آن‌ها چیست؟

چرا از تنس استفاده کنیم؟

هدف اصلی دستگاه استیمولار تنس، کاهش درد است. در کل الکتروتراپی به وسیله روش تنس، از مدالیته‌های فیزیوتراپی محسوب می‌شود. این روش برای بهبود بسیاری از بیماری‌های اسکلتی- عضلانی و همچنین مغز، اعصاب و روماتیسم، تاثیر گذار است. هنگامی که احساس درد می‌کنیم در واقع پیام درد به طناب نخاعی می‌رسد و سپس، به سراسر بدن منتقل می‌گردد. در روش تنس، الکترودها مانع از ارسال پیام درد می‌شوند و به این طریق، باعث کاهش درد می‌گردند. فیبرهای میلین دار کمک می‌کنند تا انتشار درد متوقف گردد؛ در مقابل فیبرهای باریک سبب انتشار درد می‌شوند.

به طبع، برای تسکین دردهای حاد و مزمن استفاده از این روش، مفید خواهد بود. دردهای ناشی از استرین عضلانی، اسپرین لیگامانی، دردهای حاد دندانی، درد زایمان و... را می‌توان با به کار بردن دستگاه استیمولار تنس کاهش داد. همچنین، پس از عمل‌های جراحی، استفاده از آن باعث کاهش دردها می‌گردد.

استفاده از دستگاه استیمولار تنس، کمک بزرگی به افرادی که از کمردرد رنج می‌برند، یا به آرتریت و دردهای عضلانی- اسکلتی دچار هستند، خواهد بود. این مسئله می‌تواند در هر سنی رخ دهد؛ با این حال بیشتر افراد مسن به این درد دچار می‌شوند و تحمل چنین دردهای می‌تواند سخت و آزار دهنده باشد.

موارد احتیاط در زمان استفاده از تنس

اگر بخشی از پوست شما آسیب دیده یا حساس است، ترجیحا الکترودها باید در جایی دیگر قرار گیرند تا تحریک موثر حاصل شود. به هیچ عنوان الکترودها نباید روی چشم قرار داده شوند. بیمارانی که به صرح دچار هستند، حتما با صلاح‌دید پزشک باید درمان مناسبی را در پیش گیرند. به خصوص اگر این افراد به دردهای گردنی و نواحی فوقانی قفسه سینه دچار هستند حتما باید طبق دستور پزشک عمل کنند.

در کودکان از استفاده در نواحی فعال اپی فیزیال (epiphyseal) خودداری شود. همچنین، در دوران بارداری از استفاده از الکترودهای شکمی خودداری نمایید؛ چرا که می‌تواند تداخلات جنینی ایجاد نماید. برای افرادی که نگران هستند که آیا این روش دردناک است یا خیر، باید بگویم دردناک نخواهد بود. به طور کل الکتروتراپی دردناک نیست؛ تنها ارتعاش خفیفی را حس خواهید کرد و شوک آزار دهنده‌ای را به همراه نخواهد داشت.

 

نتیجه گیری و جمع بندی

با دستگاه استیمولار تنس آشنا شدیم و هدف اصلی روش تنس را دانستیم. هدف اصلی آن است که با قرار دادن پد‌ها در نقاط مختلف بدن، پیام درد را مسدود کرده و به این ترتیب، درد را کاهش دهیم. دستگاه تنس، کوچک و قابل حمل است و می‌توانید آن را در فروشگاه آنلاین تجهیزات پزشکی توانی نو مشاهده نمایید. همچنین، اگر در زمینه خرید سوالی دارید، با ما در میان بگذارید. می‌توانید سوالات خود را در بخش نظرات مطرح کرده یا با گروه پشتیبانی ما، در سایت توانی نو، در تماس باشید. امیدواریم با استفاده از این دستگاه بتوانید دردهای مزمن از جمله کمردرد، درد التهابی مفاصل و... را کاهش داده و از زندگی خود، بیشترین لذت را ببرید.