تفاوت دستگاه اکسیژن ساز با دستگاه های کمک تنفسی سی پپ و بای پپ چیست؟

اگر برحسب شرایط پزشکی خود به یک دستگاه اکسیژن‌ساز و یک دستگاه سی‌پپ یا دستگاه بای پپ نیاز دارید، ممکن است این سوال به ذهن شما برسد که تفاوت میان آنها چیست و آیا دستگاه‌های سی‌پپ و بای‌پپ کار دستگاه اکسیژن‌ساز را هم می‌کنند؟ اگرچه این روش‌های درمانی مشابه به نظر می‌رسند و بعضاً یک بیماری را درمان می‌کنند، اما از جهات مختلفی با هم تفاوت دارند. در این مطلب، در مورد برخی سناریوها که ممکن است این وسایل درمانی با هم همپوشانی داشته باشند، بحث خواهیم کرد. در ادامه با تفاوت دستگاه اکسیژن ساز با دستگاه های کمک تنفسی بیشتر آشنا خواهیم شد.

 

دستگاه اکسیژن‌ساز چیست؟

 

برای بررسی تفاوت دستگاه اکسیژن ساز با دستگاه های کمک تنفسی اول باید این دستگاه ها را خوب بشناسیم. دستگاه اکسیژن‌ساز یک دستگاه خوداتکا و قابل حمل است که پس از جذب هوای محیط، نیتروژن آن را فیلتر و اکسیژن باقی‌مانده را به صورت یک گاز غلیظ به بیرون منتقل می‌کند. در واقع کارکرد اصلی دستگاه اکسیژن‌ساز، ارائه اکسیژن بیشتر نسبت به میزان موجود در هوای محیط است. هوایی که تنفس می‌کنیم از 21٪ اکسیژن، 79٪ نیتروژن و درصدی از برخی از گازهای کمیاب تشکیل شده است. در بیماری‌های تنفسی خاصی مانند انسداد مزمن ریوی (COPD) یا فیبروز ریوی، بدن به اکسیژن بیشتری نسبت به آنچه در هوای محیط موجود است نیاز دارد. بنابراین، برای غلبه بر این نیاز، یک دستگاه اکسیژن‌ساز منبع غلیظی از اکسیژن خالص ایجاد می‌کند تا درصد اکسیژن محیط را به 87٪ - 100٪ بسته به نوع دستگاه بالا ببرد. این اکسیژن غلیظ از طریق یک کانولا بینی یا ماسک استنشاق می‌شود تا میزان اکسیژن بدن بیمار افزایش یابد. بسته به نیاز بیمار، این اکسیژن غلیظ می‌تواند در یک جریان مداوم (اکسیژن بیشتر) یا به صورت متناوب یا پالس دوز (جریان اکسیژن کمتر) تحویل داده شود. برای تعیین اینکه آیا به وجود دستگاه اکسیژن‌ساز برای دریافت اکسیژن اضافی احتیاج دارید یا خیر، پزشک ممکن است آزمایشات متعددی را انجام دهد تا سطح پایه اکسیژن خون شما مشخص شود. این آزمایشات شامل تست عملکرد ریوی (برای تست عملکرد کلی ریه‌ها)، گاز خون شریانی (برای تعیین میزان اکسیژن خون در حالت استراحت)، یک تست استرس پالس اکسی‌متری (برای اندازه‌گیری تغییرات در میزان اکسیژن به دنبال یک پیاده‌روی مختصر) و تصویربرداری اشعه ایکس قفسه سینه، می‌باشد.

 

 

بیشتر بدانید :دستگاه اکسیژن‌ ساز چیست؟ قیمت انواع آن + تخفیف 1401

 

دستگاه سی‌پپ چیست؟

 

دستگاه سی‌پپ (CPAP) یا دستگاه تولید‌کننده فشار مثبت پیوسته به راه هوایی بیمار، وسیله‌ای خود اتکا است که هوای محیط را فشرده می‌کند تا فشار لازم را برای اهداف درمانی ایجاد کند. معمولا به طور گسترده در خانه برای درمان آپنه خواب انسدادی (OSA) مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اما می‌تواند توسط یک متخصص بیماری‌های ریه نیز در موارد اضطراری در بیمارستان به کار گرفته شود. در بیماری آپنه خواب انسدادی مشکل اصلی این است که گلو هنگام خواب مسدود و باعث خروپف بیمار می‌شود. در واقع این انسداد مکرر گلو باعث ممانعت جریان هوا به داخل ریه‌ها می‌شود؛ که در نهایت می‌تواند به میزان خطرناکی سطح اکسیژن خون را کاهش دهد.

 

بیشتر بدانید: فواید و مزایای سی پپ تراپی Cpap

 

به طورکلی اگر آپنه خواب انسدادی تنها مشکل تنفسی بیمار باشد، استفاده از دستگاه کمک‌تنفسی سی‌پپ برای برطرف‌کردن مشکل بالینی بیمار کافی است. فشار ایجاد شده توسط دستگاه سی‌پپ از طریق لوله به ماسک یا کانولا بینی و سپس به ریه‌های بیمار جریان می‌یابد. این فشار مانند استنت در قسمت پشت گلو عمل می‌کند، که باعث می‌شود گلو در هنگام خواب مسدود نشود.

 

دستگاه بای‌پپ چیست؟

 

دستگاه بای‌پپ (BiPAP یا BPAP) یا دستگاه تولید‌کننده فشار مثبت دو‌سویه به مسیر هوایی بیمار در شرایط بالینی نارسایی قلبی، سندرم دیسترس تنفسی در بزرگسالان، بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)، ذات‌الریه، آپنه خواب انسدادی یا سایر موارد تنفسی که در آنها بیمار نمی‌تواند به درستی نفس بکشد، به تنفس بیمار کمک می‌کند. طراحی و عملکرد دستگاه بای‌پپ تقریبا مشابه دستگاه سی‌پپ است و این دستگاه امکان انتقال اکسیژن به ریه‌ها و خون را به حداکثر می‌رساند. برخلاف عملکرد دستگاه سی‌پپ که فقط فشار یک‌ سویه (یک فشار برای دم) فراهم می‌شود؛ دستگاه بای‌پپ فشار دو‌سویه (دو فشار زیاد و کم برای دم و بازدم) به راه‌های هوایی فراهم می‌کند. زیرا فراهم‌کردن فشار مثبت یک سویه، ممکن برای بیمارانی که علاوه بر دم در بازدم نیز مشکل دارند؛ کافی نباشد. به همین دلیل، دستگاه بای‌پپ برای بیماران مبتلا به آپنه خواب با وخامت حال بیشتر (سطح اکسیژن خون بسیار پایین)، اغلب پس از عدم موفقیت دستگاه سی‌پپ در درمان مناسب بیماران خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. دستگاه بای‌پپ برخلاف سی‌پپ می‌تواند برای بیماران مبتلا به اختلالات قلبی ریوی مانند نارسایی احتقانی قلب مفید باشد و اغلب برای مبتلایان به اختلالات ریه یا برخی از اختلالات عصبی عضلانی تجویز می‌شود. پس از آگاهی از نحوه عملکرد هرکدام از این سه دستگاه کمک‌تنفسی، برای رسیدن به پاسخ سوال عنوان این مطلب، باید به تفاوت‌ها و میزان همپوشانی آنها دقت کرد. در ادامه در این زمینه توضیحات لازم داده شده است.

 

تفاوت دستگاه اکسیژن ساز با دستگاه های کمک تنفسی چیست؟

 

دو تفاوت اصلی بین دستگاه اکسیژن‌ساز با دستگاه‌های سی‌پپ و بای‌پپ وجود دارد:

- غلظت اکسیژن در جریان هوای تولید‌شده

- میزان فشار هوای در حال جریان از طریق لوله

همانطور که قبلاً توضیح داده شد، عملکرد اصلی یک دستگاه اکسیژن‌ساز افزایش درصد اکسیژن در هوای محیط است. با این وجود، یک دستگاه سی‌پپ یا بای‌پپ میزان اکسیژن موجود در جریان هوای تولیدشده را افزایش نمی‌دهد. در واقع، یک دستگاه سی‌پپ یا بای‌پپ، فشار مثبت یک سویه یا دو‌سویه بیشتری از فشار هوای محیط به مسیر هوایی بیمار اعمال می‌کند، اما میزان اکسیژن در حدود 21٪ باقی می‌ماند. از طرف دیگر، یک دستگاه اکسیژن‌ساز سطح اکسیژن موجود در جریان هوا را به میزان 87٪ -100٪ افزایش می‌دهد؛ اما فشار کافی برای باز نگه‌داشتن گلو در شرایطی مانند آپنه خواب انسدادی ایجاد نمی‌کند.

در نتیجه عملکرد آنها بسیار با یکدیگر متفاوت است و دستگاه‌های سی‌پپ و بای‌پپ نمی‌توانند کار دستگاه اکسیژن‌ساز را انجام دهند. با وجود این تفاوت‌ها و در شرایط خاصی، دستگاه‌های سی‌پپ یا بای‌پپ و دستگاه اکسیژن‌ساز می‌توانند در کنار هم استفاده شوند. به عنوان مثال، در صورت وجود مشکلات ریوی مانند ورم ریوی یا COPD علاوه بر آپنه خواب، ممکن است لازم باشد اکسیژن تولید شده توسط دستگاه اکسیژن‌ساز به لوله دستگاه سی‌پپ یا بای‌پپ اضافه شود. این کار هم باعث افزایش میزان اکسیژن در هوای جریان یافته می‌شود و هم فشار کافی برای باز نگه‌داشتن گلو در هنگام خواب را فراهم می‌کند.

تفاوت دستگاه اکسیژن ساز با ونتیلاتور

دستگاه اکسیژن ساز و ونتیلاتور هر دو برای کمک به بیماران با مشکلات تنفسی استفاده می‌شوند، اما عملکرد و کاربردهای متفاوتی دارند. دستگاه اکسیژن ساز هوای محیط را می‌گیرد و از طریق فیلترهای خاصی اکسیژن را جدا کرده و به بیمار ارائه می‌دهد. این دستگاه برای بیمارانی که نیاز به تأمین مداوم و طولانی مدت اکسیژن دارند، مناسب است. از سوی دیگر، ونتیلاتور یک دستگاه پیچیده‌تر است که برای بیمارانی که قادر به تنفس خودبخودی نیستند یا به کمک مکانیکی برای تنفس نیاز دارند، استفاده می‌شود. ونتیلاتور به طور مستقیم هوا را به داخل ریه‌ها پمپاژ می‌کند و می‌تواند فشار و حجم هوای تنفسی را تنظیم کند.

تفاوت دستگاه اکسیژن ساز با کپسول اکسیژن

دستگاه اکسیژن ساز و کپسول اکسیژن هر دو برای تأمین اکسیژن به بیماران استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی دارند. دستگاه اکسیژن ساز به صورت الکتریکی کار می‌کند و با استفاده از فیلترها و تکنولوژی‌های خاص، اکسیژن را از هوای محیط جدا کرده و به بیمار ارائه می‌دهد. این دستگاه‌ها می‌توانند به طور مداوم و بی‌وقفه اکسیژن تولید کنند. در مقابل، کپسول اکسیژن حاوی اکسیژن فشرده شده است که به صورت قابل حمل برای استفاده کوتاه مدت و در شرایط اضطراری مناسب است. کپسول‌ها نیاز به پر کردن مجدد دارند و پس از خالی شدن باید دوباره شارژ شوند، در حالی که دستگاه اکسیژن ساز نیازی به شارژ یا تعویض ندارد و تنها به منبع برق نیازمند است.

حالا که با تفاوت دستگاه اکسیژن ساز با دستگاه های کمک تنفسی آشنا شدید، می توانید با توجه به نیازهای خودتان محصول مورد نظر را از فروشگاه تجهیزات پزشکی توانی نو، به عنوان عرضه‌کننده دستگاه‌های کمک تنفسی، با بهترین قیمت از باکیفیت‌ترین برندهای جهانی (لوون اشتاین، رسمد، زنیت مد، فیلیپس، نایدک و غیره) تهیه کنید.